2009-04-23

IL RECUPAR DAL FRIÛL DOPO DES SCORSADIS DAI ONGJARS

Cu la subordenazion de Contee dal Friûl ae Baviere e ae Carintie al tache un fat fondamentâl che al durarà par trê secui e che al segnarà la storie furlane: par dut chest timp il Friûl al è dividût te politiche, te societât e te lenghe de Italie e al fâs part dal mont politic gjermanic.
In cheste situazion e cjape simpri plui pês politic e aministratîf une figure che prime e jere stade fondamentâl pal plui pe religjon, ven a stâi il vescul di Aquilee, che di secui si clamave patriarcje.
Za de seconde metât dal secul X i patriarcjis a tachin a vê in don dal imperadôr simpri plui tieris e plui bens e a finissin par deventâ une vore plui potents dal stes cont. I patriarcjis a viodin de ricostruzion dal Friûl e in dutis lis zonis vuastadis e lassadis pustotis a clamin a vivi int slovene, che e permet il recupar de economie e che si messede cul rest de int.

Esemplis di peraulis furlanis derivadis dal sloven

CERNICULE
CIESPE
CAGNE
COLAÇ
COS
CREP
MULE
PUSTOTE
RAZE
'SAVE